Wat zijn zettingsscheuren?

Wanneer u een woning bezit of overweegt te kopen, zijn scheuren in muren of plafonds vaak een van de eerste dingen die opvallen. Niet elke scheur is reden tot paniek, maar sommige scheuren vertellen wel degelijk een belangrijk verhaal over de staat van het huis. Eén type dat regelmatig voorkomt, zijn zettingsscheuren. Maar wat zijn dat precies, hoe ontstaan ze en wat kunt u eraan doen? Alles wat u moet weten leest u in onderstaande blog.

Wat zijn zettingsscheuren?

Zettingsscheuren zijn scheuren die ontstaan door ongelijkmatige verzakkingen van de fundering of de ondergrond van een gebouw. Een huis staat nooit helemaal stil; de bodem waarop het gebouwd is, beweegt en zet zich in de loop van de tijd. Wanneer de ene kant van een woning wat meer zakt dan de andere, ontstaat er spanning in muren en plafonds. Die spanning kan zich uiten in zichtbare scheuren, vaak diagonaal lopend en duidelijker dan de kleine haarscheurtjes die u bijvoorbeeld door krimp in stucwerk ziet.

Hoe herkent u zettingsscheuren?

Niet elke scheur in een muur is automatisch een zettingsscheur. Toch zijn er kenmerken die vaak terugkomen:

• Ligging: Zetscheuren lopen vaak schuin of trapsgewijs, bijvoorbeeld vanuit een hoek van een raam of deurkozijn.
• Breedte: Ze zijn meestal breder dan gewone haarscheurtjes. Soms kunt u er zelfs een nagel in kwijt.
• Terugkerend patroon: Ziet u meerdere scheuren op verschillende plekken die een vergelijkbare richting hebben? Dan kan dat wijzen op een funderingsprobleem.
• Locatie: Scheuren komen vaak voor bij uitbouwen of overgangszones waar verschillende funderingen aan elkaar grenzen.

Het is belangrijk om goed onderscheid te maken tussen een oppervlakkige scheur en een scheur die een serieus probleem signaleert.

Waardoor ontstaan zettingsscheuren?

De oorzaak ligt vaak in de bodem en de fundering. Een aantal veelvoorkomende oorzaken zijn:

• Ongelijkmatige ondergrond: Wanneer de bodem onder een deel van de woning sneller inklinkt of uitdroogt dan elders, zakt dat stuk huis sneller.
• Funderingsproblemen: Bij oudere woningen kan de fundering zijn aangetast door houtrot of betonrot. Dat maakt de constructie minder stabiel.
• Waterhuishouding: Wisselende grondwaterstanden kunnen ervoor zorgen dat de bodem krimpt of juist uitzet, met verzakkingen als gevolg.
• Uitbreidingen aan het huis: Een aanbouw kan een andere fundering hebben dan de originele woning. Het verschil in draagkracht kan tot spanningen en scheuren leiden.

Zijn zettingsscheuren gevaarlijk?

Een zettingsscheur betekent niet automatisch dat een huis onveilig is. Wel zijn ze vaak een signaal dat er meer aan de hand kan zijn. Een scheur kan langzaam groter worden, waardoor deuren en ramen moeilijker sluiten of muren scheef lijken te staan. In ernstige gevallen kan de stabiliteit van een woning in het geding komen. Daarom is het verstandig zettingsscheuren serieus te nemen en op tijd te laten onderzoeken.

Wat kunt u doen bij zettingsscheuren?

Het belangrijkste is om eerst de oorzaak te achterhalen. Het heeft weinig zin om een scheur alleen oppervlakkig te herstellen als de onderliggende funderingsproblemen blijven bestaan.

• Inspectie door een expert: Een bouwkundige of funderingsspecialist kan vaststellen of er sprake is van een structureel probleem.
• Herstel van de fundering: Indien nodig kan de fundering worden gestabiliseerd, bijvoorbeeld door het injecteren van de bodem of het aanbrengen van extra palen.
• Scheurherstel: Pas wanneer de fundering stabiel is, heeft het zin de scheuren netjes te repareren met mortel of speciale kit.

Zettingsscheuren bij aankoop van een woning

Staat u op het punt een huis te kopen en ziet u scheuren in de muren? Dan is het verstandig niet te snel conclusies te trekken. Soms zijn scheuren onschuldig, maar het kan ook duiden op kostbare funderingsproblemen.

Een onafhankelijke bouwkundige keuring biedt in dat geval uitkomst. Tijdens zo’n keuring worden onder andere scheuren beoordeeld en krijgt u een duidelijk beeld van de technische staat van de woning. Dat helpt niet alleen bij uw beslissing om wel of niet te kopen, maar ook bij eventuele onderhandelingen over de prijs. Onze bouwkundige experts adviseren u graag bij de aankoop van een woning.

Kunt u zettingsscheuren voorkomen?

Helemaal voorkomen kunt u ze niet altijd. De bodem blijft nu eenmaal bewegen. Wel zijn er maatregelen die helpen om risico’s te beperken:

• Zorg voor een goede waterafvoer rondom de woning, zodat de grond niet te nat of te droog wordt.
• Houd bomen met diepe wortels op afstand van de fundering. Wortels onttrekken vocht uit de bodem en kunnen plaatselijk verzakking veroorzaken.
• Laat bij een verbouwing altijd controleren of de fundering van een aanbouw aansluit bij de bestaande constructie.