Wat is een sondering?

Sondering is een begrip afkomstig uit de grondmechanica. Sonderen is een methode waarmee men het draagvermogen van de bodem of grond berekend. Het is essentieel om alvorens de bouw van start gaat een sonderingsonderzoek uit te voeren. Om het draagvermogen van de grond te bepalen wordt er bij sondering een staaf met kegelvormige punt met een tophoek van 60°, ook wel de sondeerconus genoemd, in de grond gedrukt. Op deze manier wordt de mechanische weerstand van de grond gemeten.

Sonderingen worden meestal uitgevoerd voor funderingsadvies en civiele techniek, maar zijn ook zeer bruikbaar voor milieukundig bodemonderzoek. Lees in onderstaande blog meer over sondering.

Het belang van sonderen

Voordat men begint met bouwen is het belangrijk om eerst te onderzoeken of de grond bouwrijp is. Tijdens sondering worden de eigenschappen van de bodem onderzoekt. Als blijkt dat de grond nauwelijks verdicht is en bijna geen draagkracht heeft, dan zal men de grond moeten verbeteren om deze bouwrijp te maken.

Blijkt tijdens het sonderen dat de grond nauwelijks draagkrachtig is? Dan kunnen er hogere eisen gesteld worden aan de funderingen die voor de bouwerken op de grond aangelegd moeten worden.

Bij de meeste sonderingen wordt naast het draagvermogen van de grond ook de plaatselijke wrijving (kleef) gemeten. Hierdoor wordt het wrijvingsgetal van de grondlaag bekend en dit geeft inzicht in de bodemopbouw.

De resultaten van sondering worden vaak gebruikt voor het maken van een funderingsadvies. Tevens worden sonderingen ook uitgevoerd voor milieukundig bodemonderzoek.

Conussen voor sonderen

Voor sonderen kunnen verschillende conussen gebruikt worden. Zo zijn er tegenwoordig ook conussen verkrijgbaar waarmee de geleidbaarheid, temperatuur en grondwater gemeten kan worden. Bij sondering voor milieukundig bodemonderzoek worden conussen gebruikt die de bodemverontreiniging kunnen meten. Door de combinatie van al deze metingen krijgt men een helder beeld van de bodemopbouw en eventuele verontreinigingen in de bodem. Het is essentieel om over deze informatie te beschikken alvorens gestart wordt met bouwen.

Naast bovenstaande conussen wordt ook de piëzoconus gebruikt. Deze meet de waterspanning rondom de conus, waardoor grondlagen die slecht water doorlaten gedetecteerd kunnen worden.

Hoe werkt een sondering?

Bovenstaand heeft u gelezen over de betekenis van sonderen en de verschillende conussen die er zijn. Maar hoe werkt sonderen nu eigenlijk? Voor het uitvoeren van een sondering wordt vaak een sondeerwagen ingezet. Dit zware voertuig is meestal een 6×6 vrachtwagen of een voertuig op rupsbanden. Soldeerwagens zijn voorzien van een hydraulische pers waarmee de sondeerstaven in de grond gedrukt worden. Het gewicht van de sondeerwagen zorgt hierbij voor de nodige reactiekracht.

Voor de conusweerstand wordt de oliedruk van de hydraulische pers als maat gebruikt. Er zijn tegenwoordig ook moderne elektronische uitvoeren die ter plaatse de conusweerstand en de kleef in de grond kunnen bepalen.

Tijdens een sondering wordt de conus met een gelijkblijvende snelheid van 2 centimeter per seconde de grond in gedrukt. Dit gaat zonder bij grondlagen zoals klei en veen zonder veel moeite, terwijl er bij een zand grondlaag meer kracht nodig is. Dit is ook de reden dat (verdicht) zand een hogere conusweerstand heeft dan bijvoorbeeld veen of klei.

In een zogenoemde sondeerstaat worden de resultaten genoteerd. Denk hierbij aan de conusweerstand, de kleef, de waterspanning en het wrijvingsgetal.